Sen polifazowy — co to jest?
Sen jest niezwykle ważny dla normalnego funkcjonowania człowieka. Mniejsza ilość snu w ciągu doby może powodować problemy z koncentracją, spadek energii i gorsze samopoczucie.
Sen polifazowy polega na znaczącym skróceniu czasu snu nocnego poprzez zastosowanie kilku drzemek w ciągu dnia. Ta technika stanowi alternatywę dla snu monofazowego, którego czas trwania wynosi od 7 do 8 godzin snu.
Sen polifazowy jest wykorzystywany wszędzie tam, gdzie przespanie minimum 6 godzin na dobę nie jest możliwe ze względu na charakter wykonywanej pracy. W takim wypadku zamiast 8-godzinnego snu monofazowego stosuje się kilka drzemek, które trwają po mniej więcej pół godziny. Po wybudzeniu z drzemki człowiek jest tak samo efektywny, jak po przespaniu całej nocy i może normalnie funkcjonować.
Krótka historia snu polifazowego
Pierwsze wzmianki o śnie polifazowym pochodzą już z XV wieku. Z tej metody korzystali dowódcy, kompozytorzy i artyści. W tym gronie znaleźli się między innymi Leonardo da Vinci i Albert Einstein. Snem polifazowym zainteresowało się także wojsko w okresie I wojny światowej. Wówczas stworzono systemy Everyman i Uberman, które umożliwiały skrócenie czasu snu do 2 godzin w ciągu dnia, przy jednoczesnym zachowaniu pełnej sprawności organizmu.
Fazy snu polifazowego - sen głęboki i płytki
System snu polifazowego znacząco różni się od nieprzerwanego, kilkugodzinnego snu, opisywanego jako sen monofazowy. Sen tradycyjny składa się z kilku etapów:
- zasypianie,
- faza NREM — snu głębokiego,
- faza REM — szybkich ruchów gałek ocznych (w tej fazie występują marzenia senne).
Po zakończeniu fazy REM cały cykl powtarza się od nowa co najmniej kilka razy w ciągu jednej nocy. Na jakość nocnego wypoczynku duży wpływ ma melatonina, ponieważ wpływa na utrzymanie prawidłowego rytmu dobowego. Poza tym im dłużej śpimy, tym dłuższa faza rem, a krótszy sen nREM.
Sen polifazowy jest dużo krótszy. Ta technika snu zakłada, że mózg odpoczywa na bieżąco, a człowiek może lepiej się wyspać, nawet jeśli przeznaczy mniejszą ilość czasu na sen. Sen polifazowy może składać się z kilku faz o różnej długości.
Sen bifazowy, dymaxion, everyman i uberman - rodzaje nazywane snem polifazowym
Z tego względu wyróżnia się następujące rodzaje snu polifazowego:
- Sen bifazowy. Składa się z 2 faz: nocnej, która trwa ok. 6 godzin i dziennej, która trwa 20-30 minut.
- Dymaxion. Jest to sen czterofazowy, w którym nocny odpoczynek trwa 3 godziny, a w ciągu dnia występują 3 drzemki po 20 minut lub w występuje 6 drzemek w ciągu całej doby, a każda z nich trwa ok. pół godziny.
- Everyman. Ten system polega na przespaniu 4 godzin w ciągu nocy i robieniu sobie trzech drzemek w ciągu dnia po 30 minut.
- Uberman. Jest to sześciofazowy system snu, w ramach którego człowiek śpi co cztery godziny, a czas pojedynczej drzemki wynosi ok. 25-35 minut.
Jak sen polifazowy wpływa na organizm?
Istnieje wiele opracowań na temat snu polifazowego, które wskazują, że krótsze drzemki w ściśle określonych odstępach mogą pozytywnie wpływać na funkcjonowanie ludzkiego organizmu.
Jednak uzyskanie pożądanego rezultatu nie będzie możliwe, jeśli drzemka nie będzie odbywać się o ustalonej porze. Niezwykle ważne jest również zachowanie odpowiednich proporcji między pracą, odpoczynkiem a snem.
Sen polifazowy jest szczególnie polecany osobom pracującym w trybie zmianowym. Jest to także dobry wybór dla osób, które w pracy mają bardzo długie okresy czuwania i nie mogą sobie pozwolić na osiem godzin snu.
Dzięki tej metodzie wzrośnie Twoja produktywność i będziesz się cieszyć dobrym samopoczuciem przez cały dzień. Sen głęboki polifazowy ma również pozytywny wpływ na funkcje poznawcze, a prawidłowo wdrożony nie powinien zaburzać rytmu okołodobowego.
Czy sen polifazowy jest dla mnie?
Aby odpowiedzieć sobie na to pytanie, musisz przeanalizować swój tryb życia. Przestawienie się na system polifazowy może być trudne dla osób, które mają problemy z zaśnięciem. W ciągu takiej drzemki trzeba też zapewnić sobie odpowiednie warunki. W trakcie snu mózg reaguje na bodźce docierające do niego z otoczenia. Nadmierny hałas lub światło dzienne mogą powodować szybkie wybudzanie.
Najlepszym sposobem na sprawdzenie, czy sen polifazowy jest dla Ciebie odpowiedni, będzie wypróbowanie tej metody na własnej skórze. W tym celu użyj kalkulatora, aby obliczyć swoje zapotrzebowanie na czas snu. Jeśli chcesz spać częściej niż raz na dobę, skorzystaj również z budzika, który pomoże Ci w kontrolowaniu czasu poświęconego na sen.
Ludzki organizm ma zdolność do szybkiej regeneracji. Dlatego skrócenie czasu snu może sprawić, że będziesz w stanie wykonać więcej zadań w ciągu doby, dzięki czemu szybciej osiągniesz zamierzone cele. Oczywiście nadal wiele osób może czuć się lepiej, wypoczywając w śnie monofazowym. Wiele zależy od osobistych predyspozycji.
Czy sen polifazowy jest zdrowy?
Obecnie nie ma badań nad snem polifazowym, które pozwoliłyby jednoznacznie stwierdzić, czy długotrwałe praktykowanie jakieś jego formy ma wpływ na zdrowie. Jest to metoda, z której warto skorzystać, gdy masz do wykonania wyjątkowo ważny projekt lub Twoja praca wymaga zachowania wzmożonej czujności.
Specjaliści podkreślają, że stosowanie jednej drzemki w ciągu dnia jest bardzo korzystne dla zdrowia. Z tej metody korzystają między innymi mieszkańcy krajów Europy Południowej, którzy w trakcie największej aktywności słońca robią sobie w pracy przerwę. Siesta, czyli krótki odpoczynek w ciągu dnia to świetny sposób na szybką regenerację organizmu.
W dzisiejszych czasach odpowiednia forma spania jest bardzo ważna. Sen to w końcu istotny element naszego życia. Zbyt mało snu może zmniejszać wydajność organizmu i negatywnie wpływa na zdrowie. Jeśli nie możesz pozwolić sobie na 7-8 godzin snu, to zastosuj techniki snu polifazowego, dzięki którym zmniejszysz ilość snu w ciągu doby, a jednocześnie dobrze się wyśpisz.
Zdjęcie główne: pexels.com/andrea-piacquadio
Zdjęcia: freepik.com
Łukasz
Doradca klienta w Komfort Snu od 5 lat
Udostępnij na Facebooku
